Search This Blog

Wednesday, June 27, 2018


                                                          එතෙර  රටක ජනමාධ්‍ය








නූතන ලෝකයේ රාජ්‍යයන්  වල බලය හසුරුවන සිව්වන බලකණුව බවට අද වන විට ජනමාධ්‍ය පත්ව ඇත. ලෝකයේ බලය පැවතිය යුත්තේ කවුරුන් අතද  එය භාවිතා කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව වර්තමාන ලෝකයේ තීන්දු තීරණ ගනු ලබන්නේ ජනමාධ්‍ය විසින් . මැතිවරණ අවස්ථා වලදී ජනමාධ්‍ය අද වන විට ප්‍රබල  බලපෑමක් කිරීමට සමත්ව ඇති ආකාරය දැකගත හැකිය . පුවත්පත් ,ගුවන්විදුලිය, රූපවාහිනිය ප්‍රදාන ජනමාධ්‍යක්  ලෙස ජනතාව අතර කැපී පෙනෙන කාර්යභාරයක් ඉටුකරයි. විල්බර් ශ්රාම් ප්‍රකාශ කරන්නේ ජනමාධ්‍ය තොරතුරු සම්පාදකයකු, ගුරුවරයකු, මග පෙන්වන්නෙකු ලෙස කටයුතු කරන බවයි.ජනමාධ්‍ය මගින් සිදුකරන්නේ තොරතුරු ලබාදීම පමණක් නොවේ ජනමාධ්‍ය පාලකයන් හා ජනතාව අතර සම්බන්ධතා ගොඩ නගන පාලමක් බවට පත්විය යුතුය.


කෙන්යා ජනරජය නැගෙනහිර අප්‍රිකාවට  අයත් රාජ්‍යකි . ඉන්දියන් සාගරයෙහි සමකය මත පිහිටා ඇති කෙන්යාව, උතුරු දෙසින් ඉතියෝපියාවෙන් , ඊසාන දිගින් සෝමාලියාවෙන් , දකුණු දෙසින් ටැන්සානියාවෙන් , බටහිරින් උගන්ඩාව හා වික්ටෝරියා විලෙන් , වයඹ දිගින් සුඩානයෙන් මායිම් පවතී. මෑත කාලවකවානුවේ දී,එරට ජනගහනයේ ආසන්න වශයෙන් මිලියන 38 දක්වා වූ සිග්‍ර වර්ධනයක් දක්නට ලැබේ. දහස් ගනන් සත්ත්ව විශේෂයන් ගෙන් සමන්විත වන සත්ත්ව සංචිතයක්ද මෙරටෙහි දැකගත හැකිය.මෙරටට 'කෙන්යාව' යන නම ලැබී ඇත්තේ අප්‍රිකාවේ ගිරිකුළු අතරින් දෙවන ස්ථානය ගන්නා වූද, 'කෙන්යා' නම් වූ කන්දෙහි නාමය මෙරටට ආරෝපනය කර ඇති හෙයිනි. මෙම කන්දෙහි නාමය මෙන්ම මෙරටෙහි නාමයද ස්වදේශිය උච්චාරණයට අනුව 'කෙන්යාව' විය යුතු වුවද ඉංග්රිසි බසින් මුල පටන් , සාමාන්‍යයෙන් උච්චාරණය කරන ලද්දේ 'කිනියා' යනුවෙනි. වර්ෂ 1960 ගණන්වල ජොමෝ කිනියාවා ජානාධිපතිවරයා සිටි කාලයේ දී පරිවර්තන ඉණ්ග්‍රිසි  උච්චාරණය වූ 'කෙන්යා' යන්න බෙහෙවින් ප්‍රචලිත  විය.ඊට හේතු වුයේ ඔහුගේ නාමයෙහි දේශිය උච්චාරණය ගැබ්ව තිබු හෙයිනි. දැනට කෙන්යාව යනුවෙන් හඳුන්වනු ලබන ප්‍රදේශය වසර 1920 පෙරදී හැඳින්වූයේ 'බ්‍රිතාන්‍යයට  අයත් නැගෙනහිර අප්‍රිකානු ආරක්ෂිත රාජ්‍ය වශයෙනි.


ජනමාධ්‍ය යනු අද වන විට තොරතුරු සමාජයට ගෙන යන ප්‍රධාන වාහකයා බවට පත්ව ඇත .එය සමාජයට විශාල ලෙස බලපෑම් කිරීමේ හැකියාවකින් යුක්ත බව අද වන විට පෙනී ගොස් ඇති කරුණකි .කෙන්යාවේ ජනමාධ්‍ය පිළිබඳව අවධානය යොමු කරන විට ප්‍රධාන වශයෙන් මුළු රටම ආවරණය වන එකම විකාශනය බවට කෙන්යානු ගුවන් විදුලි සංස්ථාව පත්ව ඇත. මීට අමතරව නයිරෝබි අග නගරයට පමණක් සීමා වී ඇති පෞද්ගලික රේඩියෝ හා රූපවාහිනී නාලිකා ගණනාවක් ඇත. කෙන්යාවේ මාධ් නියාමනය කරනු ලබන්නේ කෙන්යාවේ ජනමාධ්‍ය කවුන්සලය විසින් .

කෙන්යාවේ ප්‍රධාන ගුවන් විදුලි නාලිකා කිහිපයක් ලෙසk.m.c , පුරවැසි FM,  කිල්ඩ් fm,ක්ලැසික් fm , metro fm ,හඳුන්වා දිය හැකිය.KBC,NTV,KTN ,පුරවැසි tv,K24 යන රූපවාහිනී නාලිකා කෙන්යාවේ විශාලතම රූපවාහිනී නාලිකා ලෙස හැඳින්විය හැකිය. කෙන්යාවේ සන්නිවේදන කර්මාන්තයේ සාදන නියාමන අධිකාරිය වන කෙන්යාවේ සංනිවේදන කොමිෂන් සභාව විසින් රේඩියෝ හා රූපවාහිනී බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම හා නියාමනය සිදු කරයි. DALY NATION,STANTET KENYA,  KENYA ,KENYA TIMES  ප්‍රධාන පුවත්පත් ලෙස භාවිතා වෙයි . අල් ජසීරා ,BBC,   කෙන්යාව තුළ ක්‍රියාත්මක වේ.
කෙන්යාවේ ජනමාධ්‍ය ක්‍රියාකාරිත්වය දෙස බලන විට  ජනමාධ්‍ය නගර හා   ආශ්‍රිත ප්‍රදේශවල සීමා වීම දැකගත හැකිය. එයට හේතු  වන්නේ විදුලි බලය එම ප්‍රදේශවලට පමණක් සීමා වී තිබීමයි .කෙසේ නමුත් ලංකාවට තවම සම්පූර්ණ කරගැනීමට නොහැකි ඉලක්කයක් බවට පත්ව ඇති රූපවාහිනී ඩිජිටල්කරනය කෙන්යාව විසින් 2015 වසරේ දී සිදුකරන ලදී . ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල විදුලිය නොමැති බැවින්  රටේ බවට ගුවන්විදුලිය පත්ව ඇත.කෙන්යාවේ ජනමාධ්‍ය නියාමනය කිරීමේ හා ජනමාධ්යවේදීන්ගේ හැසිරීම, හික්මීම සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන ප්‍රධාන ආයතනය වන්නේ කෙන්යානු මාධ් කවුන්සිලයයි.



Friday, June 8, 2018


                           ස්ට්ව් ජොබ්ස් හා ඇපල් සමාගම....



අද ලෝකයේ පවතින දැවැන්ත සමාගම් පිළිබද ලේඛනයක් සකස් කරන්නේ නම් ඇපල් සමාගම එහි ඉහලින්ම වැජඹෙනු ඇත. වර්ෂ 1976 අප්‍රේල් 01 වනදා, ස්ටීව් ජොබ්ස්, රොනල්ඩ් වේන් හා ස්ටීව් වොස්නියාක් යන තිදෙනා විසින් කැලිෆෝනියාවේදී ආරම්භ කරන ලද ඇපල් සමාගම, පරිගණක උපාංග, මෘදුකාංග නිර්මාණය කරන ප්‍රධාන පෙළේ සමාගමක් බවට පත්ව අවසන්. ඇපල් තාක්ෂණික උපාංග බිලියනකට අධික ප්‍රමාණයක් ලොව පුරා භාවිතා වන අතර එහි වත්කම් ප්‍රමාණය ඇමරිකානු රජයටත් වඩා වැඩි බව වාර්තා වනවා.ලෝකය අලුත් මගකට යොමු කල මෙම මිනිසා උපත ලබන්නේ 1955 වර්ෂයේදී ය .ජෝබ්සේ මව විසින් මොහු හදාගැනීම සදහා මධ්‍යම ප්‍රාන්තිකයන් වන ජොබ්ස් යුවළට භාර දීමට  මව වන ජොහානා විසින් කටයුතු කරනවා .                




                                     (හදාගත් පියා සමග )




පාසල් කාලයේ දී ඔහුට තම ප්‍රියතම මිතුරා වන ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාවට තදින් ඇළුම් කළ ස්ටීවන් වොස්නියැක් හමු වෙනවා.වයස අවුරුදු 19 දී මොහු සරසවියට ඇතුලත් වුවත් මස 6 කින් ඉන් ඉවත් වනවා .1974 දී ජොබ්ස් සාමාන්‍ය කාර්මිකයෙකු ලෙස “අවාරි” සමාගමට එකතු වෙනවා .එය වීඩියෝ ක්‍රීඩා සම්බන්ද ආයතනයක් .මොහුගේ මිතුරා වූ වොස්නියක් මෙම කාලයේදී HP සමාගමේ සේවයට එකතු වී සිටි අතර ඔහු තමන්ගේම පරිගණකයක් නිර්මානය කිරීමේ කාර්යේ නියෙලි සිටියා .මේ සදහා මුදල් සොයා දෙනු ලැබුවේ ජොබ්ස් විසිනි .ඒ තම පවුල සතු වූ වොක්ස්වැගන් වැන් රථය විකුණා ලබාගත් ඩොලර් 1000 ක මුදලක් යෙදවීමෙන් .මෙම නිශ්පාදන කටයුතු සිදු කලේ ජෝබ්ස්ගේ නිවසේ ගරාජය තුලය .මෙම නිශ්පාදන ව්‍යාපාරය 1976 අප්‍රේල් 01 වන දින ආරම්භ කරන අතර ඒ  සදහා “ඇපල්” යන නම භාවිතා කර ඇත.මොහුන් නිපදවූ පළමු පරිගණකය වන “ඇපල් 1”පර්ගනකයේ තිබී ඇත්තේ HP පරිගණක වල කොටස්ය . එය සාර්ථක වීමත් එක්ක Apple 2 නිර්මාණය කර ඩොලර් 300ක මුදලකට අලෙවි කරන්නට් විය. එය 4kb රැම් මතකයකින් යුත් පරිගණකයක් විය. ස්ටීව් ජොබ්ස් රෝලන්ඩ් හා එක්ව සමාගමේ පලමු ලාංචනය නිර්මාණය කරන ලදි. එහි තිබුනේ ඇපල්ගසක් යට සිටින අයිසැක් නිව්ටන් යැයි සිතිය හැකි මිනිසෙකි. ටික කාලෙකින් රෝලන්ඩ් සමාගමෙන් ඉත් වීමෙන් පසු ඇපල් ගෙඩියක කෑල්ලක් කා දමා ඇති අයුරෙන් ලාංචනය නිර්මාණය කර එයට දේදුන්නේ වර්ණ දමන ලදි.


1977 -1978 කාලයේදී සමාගම ඉතා වේගයෙන් වර්ධනය වී ඇත.පරිගණක ක්‍ෂේත්‍රයේ විවිධ තරග කරුවන් නැගී සිටීම ,ලෝකයම තොරතුරු යුගයට ගමන් කිරීම ,පාරිභෝගික අවශ්‍යතාවයන් වේගයෙන් ඉහල යාම,ගෝලීය වෙළදපොළවල් බිහිවීම මෙයට හේතු වීය . 1980 මැයි මාසයේ දී ඇපල් 3 පරිගණකය වෙළඳ පොළට හඳුන්වා දුන්නත් එය එතරම් සාර්ථක වන්නේ නෑ. ආරම්භ කර වසර හතරකින් ලොව පුරා ඉතා ප්‍රසිද්ධ වූ ඇපල් සමාගම වසර හතරකට පසුව එහි වටිනාකම ඩොලර් කෝටි 179ක් දක්වා වර්ධනය කර ගන්නවා. ලෝකයේ මහා විපර්යාසයක් ඇතිකල ඇපල් මැකින්ටොශ් පරිගණක 1984 දී ඔහු අතින් බිහිවිය. එය ලෝව මහත් පෙරලියක් ඇතිකලේ එය ලොව ප්‍රථම GUI -(graphical user interface) එකක් එනම් අපි අද භාවිතා කරන අයිකන් හා මවුස්පොයින්ටරයක් තිබූ ප්‍රථම පරිගණකයක් වීම නිසයි. අදටත් ඇපල් I Mac යනු ලොව බැබලෙන පරිගණකයකි.


1986දී ජෝබ්ස්ට ඇපල් සමාගමෙන් ඉවත්වීමට සිදුවුනේ ආයතනයේ පරිපාලන ප්රශ්නයක් නිසාය. එයින් ඉවත් වූ ඔහු Next step නමින් නව සමාගමක් ඇරබිය. WWW හෙවත් world wide web ආරම්භය ද සිදුකලේ මෙම Next පරිගණකයකය. පසුව pixar.inc නම් කාටුන් නිශ්පාදන ආයතනයක් ඔහු ආරම්භ කලේය. එම ආයතනයෙන් නිපදවූ Toy Story වැනි කාටුන් චිත්රපට ලොව පුරා ප්රසිද්ධ විය. ඒවනවිට Gil amelio යටතේ තිබූ ඇපල් සමාගම ස්ටීව් ජොබ්ස්ව next ආයතනයත් සමගම මිලදී ගන්නා ලදි. නැවතත් ස්ටීව් ජොබ්ස් එහි ප්‍රධාන විධායක නිළධාරියා බවට පත් විය. 2003දී ඔහු I pod උපකරණ හදුන්වා දෙනලදි . i phone , i pads, i pods, වැනි නිශ්පාදන සමගින් නැවතත් එම ආයතනය නගාසිටුවන්නට ඔහුට හැකි විය . 2003 දී ඔහුට ආමාශයේ පිලිකාවක් වැලදුනි. ඔහු 56 වැනි වියේදී ඇපල් සමාගමෙන් ඉවත් වුනේය.2011 ඔක්තෝබර් 05 වන දින ඔහු අකාලයේ මියගිය අතර ඔහු මියයනවිටත් ලෝකය නව ලොවකට රැගෙන ගොස් අවසන් ය. i phone, i pods, i pads, i mac පරිගණක , i watch වැනි දහසකුත් නිමැවුම් බිහිකල ජොබ්ස් නොමැකෙන නමක ලෝකයේ සටහන් කර ඇත .Apple iphone පෙලෙහි අලුත්ම මාදිලිය වූ Apple Iphone 7 දුරකථනය පසුගිය දා එලිදැක්වීය, ඒ නව තාක්ෂණයන් රැසක් ලොවට දායාද කරමිනි.



                     (ඇපල් 1 පරිගණකය )

මෙම සමාගම මුල් වසර 30 දී “ඇපල් පරිගණක සමාගම” ලෙස හැදින්වූ අතර ඔවුන්ගේ නිශ්පාදන පරිගණකයෙන් ඔබ්බට ගිය නිසා “ඇපල් සමාගම”ලෙස හදුන්වනු ලැබේ .